Zorgplicht werkgever arbeidsongeval tijdens schaatsen met schoolklas
Zorgplicht werkgever tijdens buitenschoolse activiteiten
Na schooltijd lekker schaatsen en het ijs op met de hele klas. Leuk! Maar wat als de docent en begeleider hierbij op zijn hoofd valt? Wie is dan aansprakelijk voor zijn letselschade? Studenten van een ROC vertrokken voor een buitenschoolse activiteit naar een schaatsbaan. De docent die als begeleider meeging, kwam ten val. Is de school als werkgever aansprakelijk voor zijn letselschade? Een werkgever moet zorgen voor veilige werkomstandigheden. Schiet hij daarin tekort dan is hij bij een arbeidsongeval in beginsel aansprakelijk voor de letselschade van de werknemer. Maar viel het schaatsen wel onder werktijd van de docent? En heeft de school aan de zorgplicht voldaan?
Wat er gebeurde
Een docent is tijdens het schaatsen met een klas van een ROC na de reguliere schooltijd met zijn hoofd op het ijs gevallen. Hij is daardoor gedeeltelijk arbeidsongeschikt geraakt vanwege een postcommotioneel syndroom. Hierbij heeft een slachtoffer langer dan drie maanden blijvende klachten van een hersenschudding. De docent stelt de school, zijn werkgever aansprakelijk voor alle letselschade als gevolg van het ongeval op het ijs. De werkgever echter is van mening dat het schaatsen buiten werktijd gebeurde en dat er geen sprake is van een arbeidsongeval waarvoor de school aansprakelijk zou zijn.
Zorgplicht werkgever
Een werkgever heeft zorgplicht. Dat houdt in dat een werkgever voldoende maatregelen moet treffen om de veiligheid van werknemers te garanderen. Loopt een werknemer toch letsel op door een ongeluk op het werk, dan is de werkgever aansprakelijk voor de letselschade. Alleen als de werkgever kan bewijzen dat aan de zorgplicht is voldaan, of kan aantonen dat het ongeluk niet tijdens werktijd plaatsvond, is de werkgever niet aansprakelijk. De vraag is nu: heeft een school zorgplicht tijdens buitenschoolse activiteiten? Viel het schaatsen onder het uitvoeren van werkzaamheden? En zo ja, heeft de school dan aan de zorgplicht voldaan?
Docent stelt werkgever aansprakelijk
In deze zaak stelt de docent zijn werkgever aansprakelijk voor zijn letselschade. Hij was als begeleider met studenten mee: het ongeval gebeurde volgens hem dus onder werktijd. De school stelt echter dat schaatsen niet kan worden aangemerkt als het verrichten van arbeid, omdat de docent niet verplicht was om met de klas mee te gaan schaatsen. Andere docenten hadden de klas ook kunnen begeleiden. Bovendien vindt de school dat hoe dan ook aan de zorgplicht is voldaan. De school ziet de valpartij van de docent daarnaast als een huis- tuin- en keukenongeval waarvoor een werkgever niet aansprakelijk is.
Oordeel rechtbank
De kantonrechter toetst of de werkgever aansprakelijk is voor de schade van de werknemer.
Is het begeleiden van een buitenschoolse schaatsactiviteit aan te merken als het verrichten van arbeid? Heeft een school zorgplicht voor een docent die hierbij ten val komt? De rechtbank is van oordeel dat het schaatsen tot de werkzaamheden van de docent behoorde. En dat de school niet aan de zorgplicht heeft voldaan. De rechtbank stelt de docent hiermee in het gelijk en het ROC moet de letselschade van de docent betalen.
Hoe komt de rechter tot dit oordeel?
Begeleiden van studenten naar en tijdens activiteiten onder schooltijd maken deel uit van de lesverplichting van een docent. Buitenschoolse activiteiten – zoals het schaatsen – zijn bij onderwijsinstellingen gebruikelijk en studenten zijn in principe ook verplicht om hieraan deel te nemen. Leerkrachten moeten deze activiteiten begeleiden, ook als ze buiten de reguliere lestijden plaatsvinden. De docent heeft op het ROC ook een rol als mentor. Daardoor lag het voor de hand dat hij als begeleider met de klas meeging. Dat andere docenten de leerlingen ook hadden kunnen begeleiden, vond de rechter geen doorslaggevend argument.
Het ROC heeft volgens de kantonrechter ook niet aan de zorgplicht voldaan. Schaatsen brengt een bijzonder risico met zich mee. De school had hiervoor moeten waarschuwen, ook al zou je kunnen verwachten dat iedereen weet dat ijs nu eenmaal glad en hard is. Het ROC had de deelnemende docenten kunnen vertellen dat zij niet verplicht waren om zelf ook het ijs op te gaan. En kunnen aangeven dat zij voorzichtig moesten doen en eventueel een helm of andere bescherming moesten huren.
Wilt u meer weten over aansprakelijkheid voor een arbeidsongeval? Neemt u dan contact met ons op.
Uitspraak: Rechtbank Midden-Nederland, 3 februari 2016
