Regelmatig is in het nieuws dat letselschade zaken heel lang kunnen duren. Al eerder publiceerden wij een artikel over een zaak waarin een verzekeraar is veroordeeld tot het betalen van schadevergoeding wegens traineren. Die moest een aanvullende vergoeding van € 10.000 hiervoor betalen aan het slachtoffer.
In september 2020 hebben onderzoekers van de Universiteit van Utrecht een onderzoek afgerond naar langlopende letselschadezaken. Zij hebben in opdracht van de Letselschade Raad onderzocht hoe het komt dat letselschadedossiers niet binnen twee jaar zijn afgesloten.
In totaal hebben 195 slachtoffers met een langlopend letselschadedossier meegedaan aan het vragenlijstonderzoek. De onderzoekers hebben verder 201 letselschadedossiers geanalyseerd bij 13 aansprakelijkheidsverzekeraars in Nederland.
Wat zijn langlopende letselschadezaken?
Langlopende letselschadezaken zijn zaken die niet binnen twee jaar zijn afgesloten; dus zaken waarin de vordering van het slachtoffer niet binnen twee jaar definitief is afgewikkeld. Het onderzoek gaat ervan uit dat 90% van alle letselschadezaken binnen twee jaar wordt afgesloten. In het onderzoek zijn letselschadezaken als gevolg van verkeersongevallen, arbeidsongevallen en privéongevallen bestudeerd. Dit type zaken betreft het overgrote merendeel van de bij aansprakelijkheidsverzekeraars bekende letselschadedossiers. Omdat enkel langlopende letselschadezaken zijn onderzocht, kunnen de conclusies van dit onderzoek niet zonder meer worden doorgetrokken naar alle letselschadezaken in Nederland.
Belangrijkste conclusies van de onderzoekers
Ontbreken medische eindtoestand
Volgens de onderzoekers is de meest voorkomende reden van langlopende afwikkeling van letselschades het ontbreken van een medische eindtoestand. Met andere woorden: het herstel na het oplopen van het letsel is nog niet volledig bekend. Dan is ook nog niet vast te stellen wat de uiteindelijke schade is die het slachtoffer heeft opgelopen.
Vaststellen blijvende beperkingen en discussie over medische causaliteit
Ook het vaststellen van de blijvende beperkingen bij het slachtoffer leidt vaak tot extra tijdsbeslag. Eén of meer medisch deskundigen moeten hun oordeel geven.
Wat ook veel tijd kost, is het vaststellen of de klachten ook daadwerkelijk zijn veroorzaakt door het ongeval. Als de klachten ook al vóór het ongeval bestonden, komen die uiteraard niet voor vergoeding in aanmerking. Slachtoffers ervaren het als negatief dat de aansprakelijkheidsverzekeraar veel tijd besteedt aan het onderzoeken of de klachten niet al vóór het ongeval bestonden, terwijl daar volgens hen geen sprake van is. Pas als dat alles in kaart is gebracht, volgt de discussie over de hoogte van de schadevergoeding.
Groot aantal betrokkenen bij afwikkeling letselschade
Verder zorgt het aantal betrokkenen bij de afwikkeling van letselschade voor het grote tijdsverloop. Het consumenten-televisieprogramma Radar maakte eerder een animatie hoeveel mensen betrokken zijn bij de afhandeling van letselschade. Behalve het slachtoffer en zijn belangenbehartiger, zijn er bijvoorbeeld medisch adviseurs van zowel het slachtoffer als van de verzekeraar, de schadebehandelaar van de verzekeraar, één of enkele specialistische artsen en andere (herstelgerichte) dienstverleners op wie een beroep wordt gedaan. In sommige gevallen is ook een rechter of een mediator betrokken.
Wat zijn onze ervaringen met letselschades en aan welke oplossingen denken wij?
Veel van de knelpunten die de onderzoekers noemen, ervaren wij ook in onze letselschade praktijk waarbij wij uitsluitend optreden voor slachtoffers. Wanneer de financiële schade groot is, moet er uiteraard veel worden uitgezocht. Het is immers belangrijk dat een slachtoffer krijgt waarop hij recht heeft en dat een verzekeraar betaalt wat hij moet betalen. De vraag is echter of niet te veel tijd en geld wordt gestoken in het onderzoeken van alle aspecten, zonder dat partijen gezamenlijk bepalen wat de problemen van het slachtoffer oplost.
Uit een recent onderzoeken van Radar blijkt dat bij meer dan de helft van de letselschadeslachtoffers een discussie is ontstaan over het causaal verband tussen het ongeval en de opgelopen letselschade.
Opvallend is dat zo’n 55 procent van de slachtoffers zich volgens Radar eerder dader voelt door de wijze waarop zij door de verzekeraars worden behandeld. De discussies gaan bij ongeveer twee op de drie zaken over medische bewijslast. Daarnaast gaan bij meer dan 50 procent van de zaken discussies over de hoogte van de schadevergoeding. Bovendien geeft twee op de drie personen aan dat zij het gevoel hebben dat de schadeafwikkeling onnodig wordt vertraagd.
Ook wij zien dat aanvullend onderzoek wordt gevraagd, ook door rechtbanken, en niet wordt gekeken waar partijen op dat moment staan en wat hen verdeeld houdt.
Het maken van goede werkafspraken en regelmatig overleg tussen het slachtoffer en zijn belangenbehartiger en de verzekeraar is een eerste stap naar sneller werken.
Ook zou in veel meer zaken na twee jaar mediation moeten worden ingezet.
Er lopen experimenten om te gaan werken met één medisch adviseur. Niet alle zaken lenen zich voor een behandeling door één medisch adviseur, maar het kan winst zijn wanneer in een aantal zaken hiervoor gekozen wordt.
Het Verbond van Verzekeraars wil dat normering doorgevoerd wordt. De vraag is of normering een oplossing biedt voor trage reactietermijnen van verzekeraars. Daarnaast lost normering de vele discussies over het medisch causaal verband niet op. Door normering kunnen ook fundamentele rechten van slachtoffers worden aangetast. Wanneer normering wordt ingevoerd, zullen bepaalde schadeposten niet meer volledig vergoed worden. Hierdoor kunnen slachtoffers in de financiële problemen raken.
MH17-proces: het woord is nu aan de nabestaanden
/in nieuws /door Maya SpetterSpreekrecht voor nabestaanden van MH17-ramp
Zeven jaar na de MH17-ramp is het woord nu aan de nabestaanden van de 298 slachtoffers. Zeker 91 familieleden willen gedurende tien dagen in september hun stem laten horen tijdens het zittingsblok dat start op maandag 6 september. Voor het uitoefenen van het spreekrecht heeft de rechtbank drie weken gereserveerd in het Justitieel Complex Schiphol. Deze periode zal grotendeels in het teken staan van de gevolgen van de ramp voor de nabestaanden.
Sprekers uit verschillende landen
Tijdens dit zittingsblok zal de aandacht gevestigd zijn op sprekers uit verschillende landen. Zo zullen er 63 Nederlanders, 15 Australiërs en 3 Maleisiërs spreken en komen er nabestaanden uit Nieuw Zeeland, Canada, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Indonesië aan het woord. Een werkelijk historisch moment in de Nederlandse strafrechtspleging. Het is namelijk nog nooit eerder voorgekomen dat tijdens een strafproces zoveel slachtoffers gebruik maakten van hun spreekrecht.
Veel nabestaanden van de ramp willen in de rechtbank een persoonlijke verklaring afleggen. Om sprekers overal ter wereld een kans te geven om de rechtbank toe te spreken, zal er ook gebruik gemaakt worden van een livestream en van tevoren ingesproken videoboodschappen. Het spreekrecht is een bijzonder en belangrijk recht voor nabestaanden. Zij richten zich met het spreekrecht in het openbaar tot de rechtbank, de verdachten en andere verantwoordelijken voor deze ramp. Hun stem wordt daarmee gehoord en weegt mee in het vonnis waarin recht wordt gedaan.
De bijna 600 nabestaanden worden in dit proces bijgestaan door een hecht team van 8 Nederlandse advocaten. Samen vormen zij het zogenaamde Rechtsbijstandsteam MH17. ”De nabestaanden willen door middel van hun persoonlijke verklaring, hun verdriet kenbaar maken en vertellen over de impact van de vliegramp op hun leven. Zo geven ze hun dierbaren en hun emoties een stem. Voor de verwerking van de ramp is dat heel belangrijk.” aldus het Rechtsbijstandsteam MH17.
Op 7 juni 2021 startte de inhoudelijke behandeling van het dossier met inmiddels meer dan 46.000 pagina’s en vele tienduizenden foto’s, geluidsfragmenten en video’s. De omvang van het proces is ongekend, evenals de emotionele lading in deze zaak. De leden van het Rechtsbijstandsteam MH17 bezochten voordat het strafproces begon, iedere familie persoonlijk. De verhalen die zij hoorden waren emotioneel en maakten grote indruk. Dat zal tijdens het spreekrecht niet anders zijn. Het zal heftig en emotioneel blijven om al die verhalen te horen.
De nabestaanden die gebruik maken van het spreekrecht, kunnen daarna hun verklaring aan de rechtbank overleggen, zodat deze als schriftelijke slachtofferverklaring aan het dossier kan worden toegevoegd. Ook de nabestaanden die geen gebruik maken van hun spreekrecht, kunnen een verklaring overleggen. In totaal hebben ruim 160 nabestaanden aangegeven een schriftelijke verklaring in te dienen.
Voor het strafproces zijn tot zeker november dit jaar zittingsblokken gereserveerd. De strafeisen in dit proces worden in het najaar verwacht, de uitspraak van de rechtbank wordt niet eerder dan in september volgend jaar verwacht.
De zittingen zijn te volgen via de website courtmh17.nl en gedurende het strafproces ook altijd terug te kijken.
Een dikke pluim geven en netjes betalen, ook wel: de advocaat en de kosten van rechtsbijstand
/in blog /door Maya SpetterVaak is er discussie over de kosten van de werkzaamheden van de letselschade advocaat. Dat zijn discussies die energie kosten en ergernis geven. In een “standaardbrief” wordt dan geschreven dat de advocaat te veel tijd aan de zaak heeft besteed, onnodige werkzaamheden heeft gedaan, te veel heeft overlegd met cliënt, zijn specialistische kennis niet nodig heeft gehad etc. Zeker wanneer je een zaak tot een goed einde hebt gebracht, is het vervelend dat je ook nog een discussie moet voeren over vergoeding van de kosten.
Dat het ook anders kan, blijkt uit een brief die ik ontving van het Ministerie van Defensie. In een zaak die ik sinds 2014 behandel en recent met goed resultaat voor mijn cliënt heb kunnen afsluiten.
Het Ministerie biedt een vaste vergoeding voor de gemaakte kosten en in deze zaak was die vergoeding niet toereikend. Op zich is het natuurlijk vreemd dat het Ministerie niet de redelijke kosten van rechtsbijstand vergoedt, maar werkt met een standaardbedrag. Dat wringt helemaal in bewerkelijke en langdurige dossiers. Ik heb daarom het Ministerie gevraagd mijn volledige kosten te vergoeden. Het Ministerie honoreert mijn verzoek.
“Overeenkomstig artikel 6 van de UVS kan ik van het maximumbedrag afwijken, als toepassing hiervan naar mijn oordeel zal leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard (de hardheidsclausule). Volgens de toelichting bij de UVS kan slechts in heel bijzondere gevallen van het maximaal te vergoeden bedrag worden afgeweken. Dit kan bijvoorbeeld in zeer complexe situaties en daardoor langdurige procedures. Ik zie aanleiding om met toepassing van artikel 6 van de UVS een bedrag van € 9.950,24 te vergoeden.
Ik licht mijn besluit hieronder nader toe.
Uw zaak is gestart rondom de inwerkingtreding van de Regeling Volledige Schadevergoeding. Dit maakt dat de te volgen procedure nog niet volledig duidelijk was.
Daarnaast heb ik begrepen dat er in overleg met het ministerie van Defensie een WIA-uitkering is aangevraagd en tegen de beslissing van het UWV bezwaar en beroep is aangetekend door uw advocaat. In afwachting van de bezwaar- en beroepsprocedures bij het UWV zijn partijen overeengekomen twee scenario’s te laten berekenen door het rekenbureau. Dit alles heeft begrijpelijkerwijs geleid tot extra werkzaamheden voor uw advocaat in deze procedure. Alles overwegende ben ik van oordeel dat met deze beslissing recht wordt gedaan aan alle feiten en omstandigheden in uw dossier.’’
Zo kan het dus ook!
Bitter week for families as evidence to be read in MH17 airliner trial
/in media /door Maya SpetterLawyer M. Spetter speaks to the media as she arrives for the MH17 trial of three Russians and a Ukrainian as it enters a critical next stage, in the Schiphol Judicial Complex, Badhoevedorp, Netherlands, June 7, 2021.
REUTERS/Piroschka van de Wouw
https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/mh17-plane-crash-families-prepare-critical-trial-phase-2021-06-04/
Noodhulpfonds voor nabestaanden geweldsslachtoffers in het buitenland
/in nieuws /door Maya SpetterEen geweldsmisdrijf kan je leven op z’n kop zetten. Niet alleen emotioneel, maar ook financieel. Het Noodhulpfonds is er niet alleen voor slachtoffers, maar ook voor nabestaanden. Nabestaanden die een dierbare hebben verloren als gevolg van een geweldsmisdrijf in landen in het buitenland maken vaak veel kosten. Zij moeten bijvoorbeeld afreizen naar het land waar het misdrijf is gepleegd, het lichaam van het slachtoffer repatriëren en daar juridische bijstand regelen. Al deze kosten kunnen ervoor zorgen dat nabestaanden in een financiële noodsituatie terechtkomen.
Per mei 2021 is het Noodhulpfonds uitgebreid en is een nieuwe tegemoetkoming in het leven geroepen voor landen buiten de Europese Unie. Ook nabestaanden van Nederlandse geweldsslachtoffers buiten de Europese Unie kunnen financiële steun aanvragen en een beroep doen op het Noodhulpfonds van Fonds Slachtofferhulp. Terwijl reguliere noodhulp een maximum van 1000 euro kent, geldt voor noodhulp van nabestaanden van geweldsslachtoffers in het buitenland een maximumbedrag van 10.000 euro. Een aanzienlijk verschil dus.
Voor landen binnen de Europese Unie geldt al een schadeloosstellingsregeling. Slachtofferhulp Nederland helpt met de aanvragen.
Noodhulpfonds voor slachtoffers
Slachtoffers van een misdrijf, ongeval, ramp of medisch incident komen in aanmerking voor een bijdrage uit het Noodhulpfonds. Er moet sprake zijn van een noodsituatie en acute financiële problemen. Wanneer andere bestaande voorzieningen onvoldoende hulp bieden of niet op tijd komen, kan noodhulp worden aangevraagd. Het Noodhulpfonds biedt drie vormen van noodhulp: financiële bijdrage, bijdrage in natura en bijdrage in de vorm van een dienst.
Meer informatie over het Noodhulpfonds kunt u vinden op de website van Fonds Slachtofferhulp
Aanvragen voor een financiële tegemoetkoming uit dit fonds kunnen alleen bij Fonds Slachtofferhulp worden ingediend via een tussenpersoon, zoals een medewerker van Slachtofferhulp Nederland of een advocaat.
‘Samen sterk voor nabestaanden MH17’ – Advocatenblad
/in media /door Maya SpetterDeze week is de inhoudelijke behandeling begonnen van het strafproces #MH17 en verscheen een artikel in het Advocatenblad over ons Rechtsbijstandsteam. Ik ben trots op de samenwerking van 8 advocaten van verschillende kantoren. Samen staan wij vele honderden nabestaanden bij in dit voor Nederland unieke strafproces. Lees het artikel in het Advocatenblad.
Mag ik kiezen?
/in nieuws /door Maya SpetterUitspraak Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid)
De Geschillencommissie van Kifid deed 16 april 2021 uitspraak over een zaak waarbij een atlete bij haar rechtsbijstandsverzekeraar DAS een beroep deed op haar recht op vrije advocaatkeuze. Zij schakelde een advocaat gespecialiseerd in sportrecht in omdat zij rectificatie wenste van een artikel dat over haar was gepubliceerd. Ook wilde zij schadevergoeding. Het kwam niet tot een rechtszitting. DAS weigerde vervolgens haar advocaat kosten te vergoeden met als reden dat er sprake was van een buitengerechtelijke procedure, waarin het recht op vrije advocaatkeuze niet zou gelden. De atlete was het hier niet mee eens en diende een klacht in bij het Kifid.
De Geschillencommissie van Kifid was het niet eens met DAS. De commissie verwijst daarbij naar de eerdere uitspraak van het Europese Hof van Justitie. Volgens het Kifid biedt de uitleg van het Europese Hof voldoende aanknopingspunten om deze uitleg ook toe te passen op de Nederlandse markt. Het begrip ‘gerechtelijke procedure’ kan volgens Kifid niet worden beperkt door een onderscheid te maken tussen een voorbereidende fase en de besluitfase. Elke fase die kán leiden tot een procedure bij de rechter, dus ook een buitengerechtelijke fase zoals bemiddeling of mediation, valt onder het begrip ‘gerechtelijke procedure’.
Wat betekent dit?
Het oordeel van de Geschillencommissie betekent dat ook in het voortraject van de buitengerechtelijke onderhandelingen recht bestaat om een eigen advocaat te kiezen. U hoeft zich dan niet bij te laten staan door de behandelaar van uw eigen rechtsbijstandsverzekeraar. Wel is het mogelijk dat die verzekeraar in de polis een bepaald budget beschikbaar stelt voor het geval u een eigen advocaat kiest.
Voor letselschadezaken heeft dit vooral betekenis op het moment dat de aansprakelijkheid nog niet is erkend. Er worden dan onderhandelingen gevoerd die tot een procedure kunnen leiden en in die fase kunt u een eigen advocaat kiezen.
DAS heeft beroep ingesteld tegen de uitspraak. Dat betekent dat rechtsbijstandsverzekeraars de beslissing van het Kifid nog naast zich neerleggen. Toch is het verstandig advies in te winnen indien u zich wilt laten bijstaan door een advocaat van uw keuze om de mogelijkheden te bespreken. De uitspraak is opgeschort totdat er in dit beroep uitspraak is gedaan.
Smartengeld
/in blog /door Maya SpetterSmartengeld
Als u bij een ongeval of ongeluk betrokken bent geraakt kunt u schade lijden. Deze schade kan materieel en immaterieel van aard zijn.
Smartengeld is een vergoeding voor de immateriële schade die voortvloeit uit een ongeval of ongeluk. Deze vergoeding wordt gegeven als compensatie voor het lichamelijke en/of psychische letsel van het slachtoffer. Het slachtoffer ontvangt dan een vergoeding voor leed, pijn, verdriet en gemiste levensvreugde na het ongeval. Een smartengeldvergoeding komt bovenop de vergoeding voor de materiële schade. Smartengeld wordt vastgesteld in civiele procedures, in strafprocedures en kan ook door middel van onderhandelingen worden overeengekomen.
Ontwikkelingen in hoogte van het smartengeld in Nederland en andere landen in Europa
Het smartengeld in Nederland is lager dan de bedragen die in ons omringende landen worden toegewezen. In Engeland bedraagt de hoogst toegekende vergoeding omgerekend zo’n € 427.000,00. In Duitsland heeft een rechter na een medische fout een ziekenhuis veroordeeld tot betaling van een smartengeldvergoeding van € 800.000,00.
In de uitspraak van 24 december 2020 gaat de rechtbank Rotterdam mee in de trend van de laatste jaren om de toegekende smartengeldbedragen naar boven bij te stellen.
Het Smartengeldboek van de ANWB verzamelt uitspraken van de Nederlandse rechter over de vergoeding van immateriële schade. Dit boek wordt als leidraad gebruikt in letselschadezaken om de hoogte van de vergoeding van immateriële schade te bepalen. De vier hoogste bedragen die in het nieuwe Smartengeldboek zijn te vinden, betreffen uitspraken van de strafrechter. De genoemde uitspraak van 24 december 2020 is eveneens een uitspraak van een strafrechter. Opvallend is dat de laatste jaren dus vooral strafrechters bijdragen aan de ontwikkeling tot verhoging van het smartengeld.
Hieronder volgt een korte bespreking van de uitspraak van de Rechtbank Rotterdam.
Rechtbank wijst 350.000 euro smartengeld toe aan slachtoffer van zware mishandeling
Over de hoogte van smartengeld in geval van letselschade wordt in Nederland de laatste jaren veel gediscussieerd en geschreven. Rechters zijn terughoudend geweest in het toewijzen van hoge bedragen aan smartengeld. Tot voor kort was € 250.000,- het hoogste bedrag aan toegewezen smartengeld. Met de uitspraak van 24 december 2020 van de rechtbank Rotterdam is hierin verandering gekomen. De rechtbank kende het slachtoffer maar liefst € 350.000,- aan smartengeld toe. Het plafond van het door een Nederlandse rechter toegewezen smartengeldbedrag is hiermee met € 100.000,- verhoogd.
Wat speelde er?
Een 35-jarige Rotterdammer werd slachtoffer van zware mishandeling in zijn eigen woning door een bekende. Het slachtoffer kreeg een aantal flinke klappen tegen zijn hoofd waarna hij in coma raakte. Het slachtoffer liep blijvend hersenletsel op met als gevolg een halfzijdige verlamming aan de rechterzijde van het lichaam. Hij is nu en in de toekomst volledig afhankelijk van intensieve verpleging, verzorging en begeleiding. De rechtbank overweegt dat hier sprake is van zwaar lichamelijk letsel.
Smartengeld
De rechtbank heeft het gevorderde bedrag van € 350.000,- aan smartengeld toegewezen. De rechtbank oordeelde daarover het volgende:
‘’Aan de benadeelde partij is door de bewezen verklaarde strafbare feiten rechtstreeks immateriële schade toegebracht. Die schade zal op dit moment op basis van de thans gebleken feiten en omstandigheden naar maatstaven van billijkheid worden vastgesteld op het verzochte bedrag van € 350.000,-. Bij het bepalen van de hoogte van dit bedrag heeft de rechtbank rekening gehouden met de zeer verstrekkende gevolgen die met name de mishandeling voor de benadeelde partij heeft gehad en nog steeds heeft. De rechtbank heeft ook gekeken naar bedragen die in min of meer vergelijkbare zaken zijn toegewezen.’’
Zoals gezegd is dit het hoogste bedrag wat er ooit is toegewezen aan smartengeld in Nederland. Met dit vonnis is het hoogste smartengeld met € 100.000,- verhoogd naar € 350.000,-.
Het is denkbaar dat deze recente uitspraak van de rechtbank Rotterdam een nieuwe impuls geeft aan de noodzakelijke verhoging van het van het smartengeld in Nederland.
Meer informatie?
Wilt u meer informatie of heeft u vragen? Neemt u dan een kijkje op onze pagina over smartengeld, affectie schade en shockschade of neem vrijblijvend contact op met onze letselschadeadvocaat.
De volledige uitspraak is nog niet gepubliceerd op rechtspraak.nl
MH17: Uitspraak 22 april 2021
/in nieuws /door Maya SpetterOp 22 april 2021 heeft de rechtbank beslissingen genomen over een aantal verzoeken.
Niet-ontvankelijkheid vordering nabestaanden
De verdediging heeft verzocht uitvoering te geven aan artikel 333 Sv. Dit artikel luidt: ‘’Indien naar het oordeel van de rechtbank de benadeelde partij kennelijk niet ontvankelijk is, kan zij zonder nader onderzoek van de zaak de niet ontvankelijkheid van de benadeelde partij uitspreken.’’
De verdediging voerde aan dat de civiele vorderingen van de nabestaanden niet behandeld moeten worden in dit strafproces omdat de behandeling zal leiden tot een onevenredige belasting van het strafgeding.
De rechtbank overwoog dat als uitgangspunt geldt dat de wetgever heeft willen voorzien in een voegingsprocedure die er zoveel mogelijk toe leidt dat personen die schade hebben geleden als gevolg van een strafbaar feit zoveel mogelijk schadeloos worden gesteld en waarin geen onnodige drempels voor deze personen worden opgeworpen. Wel is het van belang dat de voegingsprocedure accessoir blijft aan het strafgeding en dat de voegingsprocedure het strafgeding niet gaat overschaduwen. Een zo vlot mogelijke afhandeling van de strafzaak blijft het uitgangspunt.
Volgens de rechtbank kan niet worden gezegd dat de behandeling van de vorderingen zal leiden tot een onevenredige belasting van het strafproces. Ten eerste wijst de rechtbank op het feit dat het strafproces van buitengewone omvang en complexiteit is. Ook is er, in vergelijking tot andere strafrechtelijke procedures, een relatief lange looptijd voorzien. De rechtbank is van mening dat de behandeling van de vorderingen in strafproces mogelijk is. Van het overschaduwen van het strafgeding door de behandelingen van de vorderingen zal niet snel sprake zijn. Verder weegt de rechtbank mee dat de inhoud van de vorderingen relatief eenvoudig van aard is, nu de nabestaanden aanspraak maken op vaste bedragen aan immateriële schade.
De verdediging gaat in het bijzonder in op het feit dat aan de inhoudelijke beoordeling van de vorderingen vragen van internationaal privaatrecht kleven. Deze omstandigheid leidt volgens de rechtbank eveneens niet tot onevenredige belasting van het strafgeding.
De rechtbank heeft het verzoek van de verdediging afgewezen.
Tapgesprekken
Verder heeft het Openbaar Ministerie de opdracht gekregen om alle tapgesprekken van de telefoons van de verdachte in de periode 1 tot en met 20 juli 2014 ter inzage te geven aan de verdediging, voor zover die nu niet in het procesdossier zitten.
Wrakstukken
Over een maand gaan de rechters zelf kijken bij de MH17-wrakstukken, die staan opgesteld op vliegbasis Gilze-Rijen. Het onderzoek ter terechtzitting wordt op 26 mei 2021 op die locatie voortgezet.
Eerder al heeft het Rechtsbijstandsteam het wrak van het vliegtuig mogen bekijken. Het bezichtigen van het wrakstuk heeft een diepe indruk gemaakt op de leden van het team.
Verzoek van het Rechtsbijstandsteam (RBT)
Het RBT heeft de Rechtbank gevraagd de vertrouwelijkheid te waarborgen van de privacygevoelige gegevens van de nabestaanden. Om die reden hebben de nabestaanden de rechtbank verzocht om een mededelingsverbod op te leggen aan de procespartijen ten aanzien van diverse stukken die zijn ingebracht ter onderbouwing van de vorderingen van de nabestaanden. De rechtbank heeft deze verzoeken gehonoreerd. Aan de vier verdachten en de verdediging wordt een mededelingsverbod opgelegd, hetgeen betekent dat zij over de ingediende vorderingen van de nabestaanden geen mededelingen mogen doen aan derden of stukken mogen verstrekken aan derde.
Verdere informatie over het strafproces MH17 vind je hier.
Nieuwe editie VVP
/in media, nieuws /door Maya SpetterIn de nieuwe editie van VVP een artikel van mijn hand over een slachtoffer met letselschade die moet verhuizen naar een rolstoeltoegankelijk huis. De deelgeschilrechter kwam er twee keer aan te pas. Deze is van mening dat de verzekeraar Univé het slachtoffer financieel in staat moet stellen te verhuizen naar een duurder, maar passend huis.
De volledige editie kunt u hier lezen, u vindt mijn bijdrage vanaf pagina 60.
Maya u bent erg strijdbaar en werkt erg gedetailleerd.
/in Recensie /door Maya SpetterMaya en team hartelijk dank voor de afgelopen 6 jaar. Maya u bent erg strijdbaar en werkt erg gedetailleerd. De samenwerking tussen u en uw team gaat erg vlot jullie zijn precies op elkaar ingespeeld een erg goed systeem. Nogmaals bedankt voor de hard werkende afgelopen 6 jaar.
Bijzondere risico’s in speciale editie VVP
/in media, nieuws /door Maya SpetterIn de speciale editie van de VVP over bijzondere risico’s een artikel van mijn hand over de aansprakelijkheid van een werkgever voor een ongeval van een vrijwilliger. Hierin bespreek ik een uitspraak van het Hof ‘s-Hertogenbosch. Een vrijwilliger is uit een hoge kerstboom gevallen en loopt een dwarslaesie op: wie is aansprakelijk voor zijn letselschade?
Klik hier voor mijn bijdrage. De volledige editie kunt u hier lezen.
Een ervaren loods aan boord
/in Recensie /door Maya SpetterMijn zaak is afgerond. Een ingewikkelde zaak over medische aansprakelijkheid van een ziekenhuis.
Op het laatst toch nog onverwacht snel, gezien de aanvankelijke tegenwerking vanuit het ziekenhuis.
Ik herinner mij onze eerste ontmoeting nog goed.
Mijn eerste indruk was dat ik tegenover een deskundige en doortastende advocate zat.
Hier ben ik nadien alleen maar in bevestigd.
Het was een soms wilde vaart met hoge toppen en diepe golfdalen en er moest af en toe flink worden gehoosd.
Uiteindelijk is de eindbestemming bereikt en dat dankzij een ervaren loods aan boord.
Na deze hobbelige tocht voelt het nu wel een beetje wiebelig op de kade.
Dit zal snel bijtrekken en dan is het tijd om te gaan passagieren, dit laatste voornamelijk in mijn atelier.
Ik wil u nog bedanken voor alles wat u in deze zaak hebt gedaan !
De heer W.
Kennisclip Masteropleiding Tandheelkunde ACTA
/in nieuws /door Maya SpetterVoor studenten in het tweede jaar van de Masteropleiding Tandheelkunde van ACTA heb ik een kennisclip verzorgd.
Dit was een bijzondere ervaring. Aan de orde kwamen mogelijke juridische stappen van een teleurgestelde patiënt. Hoe je met een goede klachtenprocedure erger kunt voorkomen. En vooral de vraag hoe je het werk zo inricht dat een patiënt voldoende geïnformeerd is.
Een klein gebaartje
/in Recensie /door Maya SpetterEen klein gebaartje voor de beste letselschade advocaatkantoor.
Bedankt voor alles!
Groetjes,
Halil
Je hebt dag en nacht hard gewerkt aan mijn zaak dat waardeer ik zeer
/in Recensie /door Maya SpetterBeste Maya,
Je hebt dag en nacht hard gewerkt aan mijn zaak dat waardeer ik zeer en ik ben je daarvoor dankbaar. Ik vond het persoonlijke contact met u ook leuk en om samen te werken aan mijn zaak ondanks de uitdagingen. Ik vind uw advocatenkantoor een mooie organisatie en ben blij dat jullie bestaan.
Tot slot wil ik u en het hele team van Spetter advocaten bedankt voor jullie inzet.
Vanessa
Vrijwilliger valt uit hoge kerstboom. Wie is aansprakelijk voor zijn letselschade?
/in blog /door Maya SpetterEen gemeente heeft met dorpskernen afspraken gemaakt over het plaatsen van kerstbomen. Een dorpskern schakelt de vrijwilligersorganisatie Speelruimte in om dit uit te voeren. Een vrijwilliger helpt bij het kappen van een hoge kerstboom. Die staat nog in een tuin en moet omgezaagd worden voordat hij op het dorpsplein kon worden geplaatst. Hij klimt in de boom om een trektouw aan te brengen, valt uit de boom en loopt een dwarslaesie op.
Hij stelt diverse partijen aansprakelijk. Zijn vordering wordt beoordeeld door het Hof ‘s-Hertogenbosch (ECLI:NL:GHSHE:2020:1701). Het hof oordeelt dat noch de Dorpsraad noch de gemeente aansprakelijk is op grond van onrechtmatige daad. Vervolgens beoordeelt het hof of de vrijwilligersorganisatie aansprakelijk is.
Er ging van alles mis
De hoge spar stond nog in een tuin en moest eerst worden omgezaagd voordat deze op het dorpsplein kon worden geplaatst. De vrijwilligers wilden de boom omzagen en hadden een hoogwerker meegenomen, maar deze kon vanwege de grote afmetingen niet in de tuin worden gereden. Een ladder hadden zij ook niet. Deze stond in een speeltuin op 600 à 700 meter verderop. De ongelukkige vrijwilliger is toen met behulp van een zetje en zonder beschermende maatregelen de boom in geklommen om een trektouw aan te brengen om de boom te geleiden bij het omtrekken. Toen hij op een hoogte van ongeveer drieënhalf meter was, is hij naar beneden gevallen en is hij met zijn rug op het tuinhuisje van de buurman gevallen.
Is de vrijwilligersorganisatie aansprakelijk als werkgever?
De vrijwilliger stelde dat er sprake was van een werkgever – werknemer relatie ex artikel 7:658 BW. Op basis van deze werkgeversaansprakelijkheid, is een werkgever verplicht te zorgen voor een veilige werksituatie. Indien hiervan geen sprake is moet de werkgever zijn volledige schade vergoeden. De enige uitzondering hierop is als er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer.
Volgens het vierde lid van dit artikel is de werkgever ook aansprakelijk voor ongevallen die de door hem ingeschakelde zzp’er, stagiaire of vrijwilliger overkomen. De Hoge Raad bevestigde dat het artikel ook van toepassing kan zijn bij vrijwilligerswerk. Er moet dan wel sprake zijn van een vrijwilliger die in een met een werknemer vergelijkbare positie verkeert en daarom aanspraak heeft op dezelfde door de werkgever in acht te nemen zorg. Zo nam de Hoge Raad aan dat een vrijwilliger die reparatiewerkzaamheden verrichtte aan het dak van een parochie en van het dak viel, de parochie aansprakelijk kon houden (ECLI:NL:HR:2017:3142, NJ 2018/209). Bepalend is of de werkzaamheden feitelijk tot de beroeps- of bedrijfsuitoefening van de werkgever behoren.
Echter in de zaak van de vrijwilliger en de kerstboom was volgens het hof werkgeversaansprakelijkheid niet aan de orde. Er was geen sprake van een positie die vergelijkbaar was met die van een werknemer. De vrijwilliger was niet verplicht om mee te doen aan de kerstbomenactie en was nergens aan gebonden. Daarbij bleek uit getuigenverklaringen dat er geen taakverdeling was gemaakt voor het omzagen van de kerstboom en dat er ook geen sprake was van een gezagsverhouding zoals tussen een werkgever en werknemer.
Het hof achtte de stichting wel aansprakelijk op grond van onrechtmatige daad. De stichting had moeten beseffen dat het omzagen van een boom van 6 meter een gevaarlijke activiteit was. De kans dat er iets mis zou gaan is groot en de gevolgen daarvan kunnen zeer ernstig zijn. Er rustte daarom een zorgplicht op de stichting. Door de schending van deze zorgplicht is de stichting volgens het hof aansprakelijk op basis van onrechtmatige daad.
Het hof houdt rekening met het feit dat de vrijwilliger op eigen initiatief in de kerstboom geklommen is en zelf geen beschermende maatregelen heeft genomen om het gevaar te voorkomen. Het hof neemt 50 % eigen schuld van de vrijwilliger aan maar corrigeert dit op grond van de billijkheidscorrectie zodat de vrijwilliger uiteindelijk 25 % van zijn schade zelf moet dragen.
Conclusie
Nu het hof van mening is dat de vrijwilliger niet in een met een werknemer vergelijkbare positie verkeert, krijgt deze zijn volledige schade niet vergoed. Wel wordt een onrechtmatige daad aangenomen, maar het hof neemt daarbij een deel eigen schuld aan.
Gelet op de blijvende verlamming van het slachtoffer met als gevolg rolstoelafhankelijkheid, diverse lichamelijke beperkingen en psychische klachten, is dit een zware uitkomst voor de vrijwilliger.
Een dwarslaesie brengt voor een slachtoffer hoge kosten met zich mee. Denk aan de kosten van aanpassing van woning, auto, een goede rolstoel, tillift bij het bed en bad. Iemand met een hoge dwarslaesie heeft natuurlijk veel meer zorg nodig dan iemand met een lage dwarslaesie. Die kan misschien nog wel zelf transfers maken en dan zelfstandig naar het toilet en zelf in bed komen.
Het in kaart brengen van de schade van een slachtoffer met een dwarslaesie is maatwerk. Vaak blijkt er behoefte te zijn aan meer zorg, aanpassingen en hulpmiddelen dan wordt vergoed door zorgverzekeraar en gemeente. De gehele zorgbehoefte wordt in kaart gebracht. Vervolgens wordt onderzocht welke partij of instantie die zorg geheel of gedeeltelijk financiert.
Is er een aansprakelijke partij dan wordt gekeken welke behoefte iemand concreet heeft. Dat is een ander uitgangspunt dan bijvoorbeeld een gemeente of zorgverzekeraar hanteren. Die gaan uit van gebruikelijke zorg, houden rekening met mantelzorg door familieleden en hanteren andere tarieven voor de vergoeding van deze zorg.
Deze vrijwilliger kan nu in ieder geval bij een verzekeraar terecht voor een groot deel van zijn concrete schade. Zijn zeer ongelukkige val wordt nu in ieder geval in financiële zin opgevangen.
Heeft u tijdens uw (vrijwilligers)werk een ongeval gehad met letselschade als gevolg en wilt u weten wie u aansprakelijk kunt stellen of wat uw mogelijkheden zijn om de schade te verhalen? Neem gerust contact met ons op en leg uw vraag vrijblijvend aan ons voor.
Letselschade tijdens sport en spel: aansprakelijkheid na een overtreding
/in blog /door Maya SpetterBij een voetbalwedstrijd op amateurniveau raakte een voetballer in 2005 zwaar geblesseerd toen een tegenstander een sliding inzette op zijn linkerbeen (ECLI:NL:GHARL:2020:319). Dit zorgde voor ernstige letselschade en leidde uiteindelijk tot de amputatie van zijn onderbeen. De zaak kwam voor de rechter en de rechtbank stelde vast dat het letsel inderdaad was veroorzaakt door de sliding, maar vond dat deze niet onrechtmatig was.
Begin 2020 is de voetballer in hoger beroep gegaan bij het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Hij voert aan dat er wel degelijk sprake is van een onrechtmatige daad, wat onder meer blijkt uit de ernst van de gevolgen. Het hof komt net als de rechtbank tot de conclusie dat er sprake is van causaal verband tussen het letsel en de sliding, maar dat de onrechtmatigheid hiervan niet kan worden bewezen.
Juridisch kader
In sport- en spelsituaties wordt een bijzondere maatstaf aangelegd bij de beoordeling van aansprakelijkheid. Deelnemers aan een sportieve activiteit hebben tot op zekere hoogte gevaarlijke gedragingen waartoe het spel uitlokt van elkaar te verwachten. Dit is eerder zo bepaald door de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:1991:ZC0300). Vanwege dit uitgangspunt wordt onrechtmatigheid bij sportovertredingen of ongelukken minder vaak aangenomen. Vaak leidt dit tot onzekerheid rondom de vraag wie aansprakelijk kan worden gehouden. Zie hiervoor ook onze pagina over sportongevallen.
In zijn arrest van 2004 (ECLI:NL:HR:2004:AO1239, NJ 2004/238) overweegt de Hoge Raad dat deelnemers aan een spel tot op zekere hoogte gevaarlijke, slecht gecoördineerde, verkeerd getimede en onvoldoende doordachte handelingen of gedragingen over en weer van elkaar mogen verwachten. De overtreding van de spelregels is een factor bij de beoordeling van de rechtmatigheid van de gedraging, maar enkel het overtreden van de spelregels maakt de gedraging op zichzelf nog niet onrechtmatig. Er moet ook sprake zijn van een actie die gedoeld lijkt te zijn op het toebrengen van ernstige schade, te classificeren als “ernstig gemeen spel”.
De bekendste zaak van letselschade tijdens sport die in dit verband door de Hoge Raad is behandeld, betreft de zaak van Go Ahead Eagles-speler, Niels Kokmeijer. Hij liep ernstig letsel aan zijn been op na een sliding van een Sparta-speler. Er volgde een strafzaak en een civiele zaak. In allebei de zaken werd Kokmeijer in zijn gelijk gesteld en zijn tegenstander aansprakelijk gehouden.
In de strafzaak die aan de procedure bij de Hoge Raad vooraf ging, moest beoordeeld worden of er sprake was van opzet (tot het plegen van zware mishandeling) (ECLI:NL:HR:2008:BB7087). Volgens het hof was er sprake van voorwaardelijk opzet omdat de verdachte bewust was van de aanmerkelijke kans dat zo’n ernstig gevolg zou intreden en deze kans had aanvaard. De Hoge Raad sloot zich hierbij aan. De voetballer werd veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf.
Het bewijzen van de onrechtmatigheid in de civiele zaak was vervolgens niet zo moeilijk meer omdat nu vaststond dat er sprake was van opzet. Hij werd in de civiele zaak aansprakelijk gehouden en moest een schadevergoeding betalen. Alleen al het voorschot bedroeg 100.000 euro.
Het Aansprakelijkheidsverzekering Informatie Centrum (AIC) heeft naar aanleiding van de Kokmeijer-zaak in 2018 onderzoek gedaan naar alle rechtszaken van ernstige overtredingen tijdens voetbalwedstrijden over een tijdspanne van veertien jaar. Opvallend is dat aansprakelijkheid altijd kwam vast te staan als de tegenstander een rode kaart van de scheidsrechter had gekregen. Het kwam maar één keer voor dat een speler die een rode kaart had gekregen niet aansprakelijk werd gehouden door de rechter. Volgens het AIC kan hieruit worden afgeleid dat de rechter de rode kaart als een bewijs voor (voorwaardelijk) opzet ziet. Dan kan de onrechtmatigheid makkelijker worden bewezen.
Geen rode kaart
In de zaak uit 2005 waarbij het onderbeen van de voetballer moest worden geamputeerd, had de tegenstander geen gele of rode kaart van de scheidsrechter gekregen. Hier nam het Hof geen aansprakelijkheid aan. De advocaat van het slachtoffer bracht hier tegenin dat de scheidsrechter op het moment van de sliding niet in de buurt was en de sliding niet goed had gezien. Als hij deze wel gezien zou hebben, zou hij volgens hem wel een rode kaart uitgedeeld hebben. Hier ging het hof niet in mee.
De advocaat van het slachtoffer stelde vervolgens dat op grond van de ernst van het letsel kon worden aangenomen dat er sprake was van een ernstige overtreding en daarom van onrechtmatigheid. Het been van de voetballer moest als gevolg van de overtreding immers worden geamputeerd. Het hof ging hier niet in mee omdat de ernst van de gevolgen van een gedraging deze op zich nog niet onrechtmatig maken. Er kan namelijk ook sprake zijn van ernstig letsel bij een zeer lichte overtreding binnen de grenzen van rechtmatigheid. Andersom kan er ook sprake zijn van onrechtmatigheid terwijl de ernst van de gevolgen beperkt blijft.
Volgens het hof is onvoldoende bewezen dat de sliding een zodanig buitensporige actie was dat die niet in het spel verwacht zou hoeven worden. Het hof wijst dan ook de vordering van de voetballer af.
Mogelijk wordt in deze zaak nog cassatie ingesteld bij de Hoge Raad en wordt de uitkomst van deze zaak nog anders.
Schending zorgvuldigheidsnorm
Wanneer een rode kaart is uitgedeeld wordt aansprakelijkheid dus sneller aangenomen. Het is echter geen voorwaarde voor aansprakelijkheid. Zo laat een zaak uit 2009 zien die door de Rechtbank Haarlem werd behandeld (ECLI:NL:RBHAA:2009:7675). Een keeper kwam met uitgestrekte benen op de aanvaller af en schopte hem onderuit. De keeper kreeg geen gele of rode kaart maar de rechtbank hield hem wel aansprakelijk. Uit verklaringen van getuigen bleek dat hij zijn actie nog had kunnen stoppen, maar deze toch had doorgezet. De tackle was daarom volgens de rechtbank zodanig gevaarlijk, slecht gecoördineerd, verkeerd getimed en/of weinig doordacht, dat de keeper een zorgvuldigheidsnorm binnen het spel had geschonden waarop de tegenstander van de keeper niet bedacht hoefde te zijn.
In Nederland wordt veel gesport op professioneel en op amateur niveau. Bij alle sporten ontstaan ongelukken, soms met letselschade tot gevolg. Omdat spelers in sport- of spelsituaties nu eenmaal onverwachte gedragingen van elkaar hebben te verwachten, wordt niet snel wordt aangenomen dat een gedraging onrechtmatig is. Heeft u letselschade tijdens sport- of spel opgelopen en wilt u onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om uw schade te verhalen, neemt u dan contact met ons op en leg uw vraag vrijblijvend aan ons voor.
‘Ken je vak!’ in VVP 5
/in nieuws /door Maya SpetterIn VVP 5, het vakblad voor financieel adviseurs, is een artikel van mijn hand over rekenrente en letselschade uitgekomen. Hierin bespreek ik recente rechterlijke uitspraken over de rekenrente die gebruikt wordt om toekomstschades van slachtoffers te berekenen. Op dit moment is de rekenrente negatief. Dat heeft grote gevolgen voor de hoogte van de uit te keren schadevergoedingen.
Klik hier voor mijn bijdrage. De volledige editie van VVP 5 kunt u hier lezen.
Nieuwsbrief Schade Magazine week 42
/in nieuws /door Maya SpetterOp 16 oktober 2020 kwam de nieuwsbrief van week 42 van het Schade Magazine uit, het onafhankelijke vakblad voor alle professionals in de schadewereld. Hierin worden deskundige en prikkelende artikelen uit verschillende schadedisciplines uitgelicht, waaronder een artikel van Maya Spetter, over de berekening van zwarte inkomsten bij schadevergoeding in de zaak van een kickbokser. Maya Spetter is advocaat, gespecialiseerd in letselschade en aansprakelijkheidsrecht. Zij staat slachtoffers bij na een ongeval in het verkeer, arbeidsongevallen en medische fouten. Zij staat haar cliënten bij met specialistische kennis, deskundig advies en een persoonlijke benadering.
Lees hier het artikel van Maya Spetter en hier de volledige nieuwsbrief van het Schade Magazine.
Tellen zwarte inkomsten ook mee bij de berekening van schadevergoeding?
/2 Reacties/in blog /door Maya SpetterOp 27 mei 2018 raakt een zelfstandig ondernemer, werkzaam als personal kickbokstrainer, betrokken bij een verkeersongeval met een andere automobilist (ECLI:NL:RBNHO:2020:284). De aansprakelijkheid voor het ongeval wordt erkend. Door het ongeval is er sprake van inkomensschade. De voorzieningenrechter buigt zich over de vraag of de zwarte inkomsten van het slachtoffer meegenomen behoren te worden bij de berekening van de schadevergoeding.
Wie eist bewijst
Net als met gewone inkomsten moeten zwarte inkomsten in de eerste plaats aangetoond worden. De bewijslast hiervan ligt bij het slachtoffer. Hiertoe kan een verklaring van een werkgever nodig zijn. Andere manieren om het inkomen aan te tonen zijn bijvoorbeeld bankafschriften waaruit betalingen blijken, een administratie of verklaringen van getuigen waaruit blijkt dat voor werkzaamheden is betaald, hoeveel en gedurende welke periode.
Daarnaast moet het ook aannemelijk zijn dat de benadeelde zijn werkzaamheden voor langere tijd had kunnen voortzetten, als het ongeval niet had plaatsgevonden.
Opties van de rechter
Als kan worden bewezen dat er sprake is van zwarte inkomsten, is de vraag of en hoe deze worden meegenomen bij het vaststellen van de letselschadevergoeding. Richtinggevend is hiervoor een uitspraak van de Hoge Raad van 24 november 2000 (ECLI:NL:PHR:2000:AA8453). Hierin legt zij uit welke twee opties de rechter heeft als deze besluit de zwarte inkomsten te betrekken in de berekening van de schadevergoeding.
De rechter kan een schatting maken van het netto-inkomen dat het slachtoffer zou hebben gehad wanneer de belasting en premie wel netjes waren ingehouden. Dat bedrag gebruikt hij dan bij de berekening van de omvang van de schadevergoeding.
Een andere optie is dat de rechter beslist dat de volledige zwarte inkomsten worden meegenomen bij de berekening van de schadevergoeding. Dit kan echter alleen als de rechter het zeer waarschijnlijk acht dat de werkgever/opdrachtgever de belasting en premie op het moment van de uitbetaling voor zijn rekening zou hebben genomen.
Onrechtmatig belang
In de zaak van de kickbokstrainer vroeg de rechter zich af of de klanten van het slachtoffer daadwerkelijk bereid zouden zijn geweest meer te betalen voor de kickboks trainingen.
De voorzieningenrechter besluit in deze zaak geen van de eerder genoemde opties te volgen en de uitspraak van de Hoge Raad ruimer te interpreteren. Hij beroept zich op een leerstuk in het Nederlandse recht dat nadeel aan niet-rechtmatige belangen in beginsel niet voor vergoeding in aanmerking komt. Hij stelt dat het zwarte inkomen van het slachtoffer voor de gegeven kickboks trainingen, gelijk staat aan het ontduiken van belastingen. Hoewel het geven van kickboks trainingen geen verboden beroep of activiteit is, wijst de voorzieningenrechter de vordering helemaal af.
Bij schadevergoeding is er sprake van een vergoeding van het nadeel dat het slachtoffer geleden heeft. In dit geval is sprake van geleden schade door gemiste inkomsten. Het is volgens de rechter echter de vraag of die schade ook moet worden vergoed door de wederpartij.
De voorzieningenrechter stelt dat gekeken moet worden in hoeverre het nadeel dat geleden is in een rechtmatig belang getroffen is. Hij vindt dat zwart inkomen, waarbij sprake is van belastingontduiking , een niet-rechtmatig belang is.
Vervolgens oordeelt hij dat deze zwarte inkomsten niet moeten worden meegenomen in de berekening van de schadevergoeding.
Eerdere uitspraken
De uitspraak van de voorzieningenrechter is niet in lijn met eerdere uitspraken.
In een zaak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARN:2006:AZ6510) ging het om een man die zwart bijkluste. Het hof berekende de schadevergoeding van het slachtoffer in deze zaak door het netto-inkomen te berekenen dat hij zou hebben ontvangen als hij tot zijn 65e zou hebben doorgewerkt. Hierop werd vervolgens een korting toegepast omdat niet met zekerheid te zeggen was of hij tot zijn 65e zou hebben doorgewerkt.
In een andere zaak van een restaurant houdster met letsel (ECLI:NL:GHARL:2018:1661) concludeerde het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dat zij onvoldoende bewijs had geleverd voor het bestaan van haar zwarte inkomsten. De stelling dat zij zich haar huidige leefstijl niet kon veroorloven op basis van alleen haar witte inkomsten, volstond niet. Zij had hiervoor meer bewijs moeten leveren en was daar niet in geslaagd.
De Rechtbank ’s-Hertogenbosch oordeelde dat de schadevergoeding berekend moest worden op basis van het geschatte netto-inkomen van het slachtoffer (ECLI:NL:RBSHE:2011:BT2397: ASR). De rechtbank overwoog dat de kans aanwezig was dat de belastingdienst achter de zwarte inkomsten zou zijn gekomen of dat het slachtoffer deze zelf zou hebben opgegeven.
In deze zaken is dus vooral het discussiepunt of het slachtoffer zijn zwarte inkomsten wel kan aantonen en of het slachtoffer op enig moment met zijn zwarte inkomen tegen de lamp zou zijn gelopen bij de belastingdienst. Of gaat het om de vraag wat het slachtoffer over zou hebben gehouden als hij de inkomsten wel netjes had opgegeven.
De enige uitspraak waarin de rechter vond dat de zwarte inkomsten niet moesten worden meegenomen bij de berekening van de schadevergoeding, hoewel deze wel waren aangetoond, betrof een zaak waarbij er sprake was van het verspreiden van kinderporno. In deze zaak stelde het Hof dat de benadeelde niet in aanmerking kwam voor een vergoeding van het inkomen omdat dat uit illegale activiteiten voort kwam.
Het geven van kickboks trainingen is echter geen illegale activiteit en de vraag is of het niet afdragen van belastingen en premies maakt dat er sprake is van een niet-rechtmatig belang zoals de voorzieningenrechter in de zaak van de kickbokser vond.
Mijn verwachting is dat deze uitspraak geen stand zal houden.
Heeft u een vraag over het berekenen van de schadevergoeding in uw letselschade zaak, leg deze dan gerust voor.
Onderzoek langlopende letselschadezaken
/in nieuws /door Maya SpetterRegelmatig is in het nieuws dat letselschade zaken heel lang kunnen duren. Al eerder publiceerden wij een artikel over een zaak waarin een verzekeraar is veroordeeld tot het betalen van schadevergoeding wegens traineren. Die moest een aanvullende vergoeding van € 10.000 hiervoor betalen aan het slachtoffer.
In september 2020 hebben onderzoekers van de Universiteit van Utrecht een onderzoek afgerond naar langlopende letselschadezaken. Zij hebben in opdracht van de Letselschade Raad onderzocht hoe het komt dat letselschadedossiers niet binnen twee jaar zijn afgesloten.
In totaal hebben 195 slachtoffers met een langlopend letselschadedossier meegedaan aan het vragenlijstonderzoek. De onderzoekers hebben verder 201 letselschadedossiers geanalyseerd bij 13 aansprakelijkheidsverzekeraars in Nederland.
Wat zijn langlopende letselschadezaken?
Langlopende letselschadezaken zijn zaken die niet binnen twee jaar zijn afgesloten; dus zaken waarin de vordering van het slachtoffer niet binnen twee jaar definitief is afgewikkeld. Het onderzoek gaat ervan uit dat 90% van alle letselschadezaken binnen twee jaar wordt afgesloten. In het onderzoek zijn letselschadezaken als gevolg van verkeersongevallen, arbeidsongevallen en privéongevallen bestudeerd. Dit type zaken betreft het overgrote merendeel van de bij aansprakelijkheidsverzekeraars bekende letselschadedossiers. Omdat enkel langlopende letselschadezaken zijn onderzocht, kunnen de conclusies van dit onderzoek niet zonder meer worden doorgetrokken naar alle letselschadezaken in Nederland.
Belangrijkste conclusies van de onderzoekers
Ontbreken medische eindtoestand
Volgens de onderzoekers is de meest voorkomende reden van langlopende afwikkeling van letselschades het ontbreken van een medische eindtoestand. Met andere woorden: het herstel na het oplopen van het letsel is nog niet volledig bekend. Dan is ook nog niet vast te stellen wat de uiteindelijke schade is die het slachtoffer heeft opgelopen.
Vaststellen blijvende beperkingen en discussie over medische causaliteit
Ook het vaststellen van de blijvende beperkingen bij het slachtoffer leidt vaak tot extra tijdsbeslag. Eén of meer medisch deskundigen moeten hun oordeel geven.
Wat ook veel tijd kost, is het vaststellen of de klachten ook daadwerkelijk zijn veroorzaakt door het ongeval. Als de klachten ook al vóór het ongeval bestonden, komen die uiteraard niet voor vergoeding in aanmerking. Slachtoffers ervaren het als negatief dat de aansprakelijkheidsverzekeraar veel tijd besteedt aan het onderzoeken of de klachten niet al vóór het ongeval bestonden, terwijl daar volgens hen geen sprake van is. Pas als dat alles in kaart is gebracht, volgt de discussie over de hoogte van de schadevergoeding.
Groot aantal betrokkenen bij afwikkeling letselschade
Verder zorgt het aantal betrokkenen bij de afwikkeling van letselschade voor het grote tijdsverloop. Het consumenten-televisieprogramma Radar maakte eerder een animatie hoeveel mensen betrokken zijn bij de afhandeling van letselschade. Behalve het slachtoffer en zijn belangenbehartiger, zijn er bijvoorbeeld medisch adviseurs van zowel het slachtoffer als van de verzekeraar, de schadebehandelaar van de verzekeraar, één of enkele specialistische artsen en andere (herstelgerichte) dienstverleners op wie een beroep wordt gedaan. In sommige gevallen is ook een rechter of een mediator betrokken.
Wat zijn onze ervaringen met letselschades en aan welke oplossingen denken wij?
Veel van de knelpunten die de onderzoekers noemen, ervaren wij ook in onze letselschade praktijk waarbij wij uitsluitend optreden voor slachtoffers. Wanneer de financiële schade groot is, moet er uiteraard veel worden uitgezocht. Het is immers belangrijk dat een slachtoffer krijgt waarop hij recht heeft en dat een verzekeraar betaalt wat hij moet betalen. De vraag is echter of niet te veel tijd en geld wordt gestoken in het onderzoeken van alle aspecten, zonder dat partijen gezamenlijk bepalen wat de problemen van het slachtoffer oplost.
Uit een recent onderzoeken van Radar blijkt dat bij meer dan de helft van de letselschadeslachtoffers een discussie is ontstaan over het causaal verband tussen het ongeval en de opgelopen letselschade.
Opvallend is dat zo’n 55 procent van de slachtoffers zich volgens Radar eerder dader voelt door de wijze waarop zij door de verzekeraars worden behandeld. De discussies gaan bij ongeveer twee op de drie zaken over medische bewijslast. Daarnaast gaan bij meer dan 50 procent van de zaken discussies over de hoogte van de schadevergoeding. Bovendien geeft twee op de drie personen aan dat zij het gevoel hebben dat de schadeafwikkeling onnodig wordt vertraagd.
Ook wij zien dat aanvullend onderzoek wordt gevraagd, ook door rechtbanken, en niet wordt gekeken waar partijen op dat moment staan en wat hen verdeeld houdt.
Het maken van goede werkafspraken en regelmatig overleg tussen het slachtoffer en zijn belangenbehartiger en de verzekeraar is een eerste stap naar sneller werken.
Ook zou in veel meer zaken na twee jaar mediation moeten worden ingezet.
Er lopen experimenten om te gaan werken met één medisch adviseur. Niet alle zaken lenen zich voor een behandeling door één medisch adviseur, maar het kan winst zijn wanneer in een aantal zaken hiervoor gekozen wordt.
Het Verbond van Verzekeraars wil dat normering doorgevoerd wordt. De vraag is of normering een oplossing biedt voor trage reactietermijnen van verzekeraars. Daarnaast lost normering de vele discussies over het medisch causaal verband niet op. Door normering kunnen ook fundamentele rechten van slachtoffers worden aangetast. Wanneer normering wordt ingevoerd, zullen bepaalde schadeposten niet meer volledig vergoed worden. Hierdoor kunnen slachtoffers in de financiële problemen raken.
Nederland daagt Rusland voor het EHRM om neerhalen vlucht MH17
/in nieuws /door Maya SpetterOp basis van de conclusies van het Joint Investigation Team (JIT) besluit het Kabinet Rusland voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) te dagen vanwege zijn rol in het neerhalen van vlucht MH17 in juli 2014. Een groep nabestaanden diende al eerder een klacht tegen Rusland in bij datzelfde hof (zie hier het eerdere nieuwsbericht).
Met het indienen van deze zogenoemde ‘statenklacht’ kan het kabinet alle beschikbare en relevante informatie over het neerhalen van MH17 ook gebruiken als ondersteuning van de klacht van de nabestaanden. De inhoud van de statenklacht wordt gelijktijdig en als onderdeel van de Nederlandse interventie in de individuele klachtprocedures van nabestaanden tegen Rusland bij het EHRM ingebracht. Met deze stap ondersteunt het kabinet maximaal de individuele klachten van nabestaanden van de slachtoffers van vlucht MH17 bij het EHRM. Nederland komt met deze statenklacht bovendien op voor alle 298 MH17-slachtoffers, van 17 verschillende nationaliteiten, en hun nabestaanden.
In 2018 stelde Nederland, samen met Australië, Rusland al aansprakelijk voor zijn aandeel in het neerhalen van vlucht MH17. Het kabinet vindt het belangrijk dat de gesprekken met Rusland in het kader van staatsaansprakelijkheid worden voortgezet. Deze hebben als doel tot een oplossing te komen die recht doet aan het enorme leed en de toegebrachte schade die veroorzaakt is door het neerhalen van vlucht MH17.
Minister Blok (Buitenlandse Zaken): “Het bereiken van gerechtigheid voor 298 slachtoffers van het neerhalen van vlucht MH17 en hun nabestaanden is en blijft de hoogste prioriteit voor het kabinet. Met de stap die we vandaag zetten, door een zaak aan te spannen bij het EHRM en daarmee de klachten van de nabestaanden zoveel als mogelijk te ondersteunen, komen we dichter bij ons doel.”
Dit traject staat los van de strafzaak tegen drie Russen en een Oekraïner die in maart van dit jaar is begonnen. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) hebben de mannen een aandeel in het neerhalen van de vlucht en daarmee de dood van de 298 inzittenden. Deze zaak is eind augustus hervat.
Mr. Maya Spetter maakt deel uit van het Rechtsbijstandsteam MH17. Zij staat een aantal nabestaanden uit Nederland en andere landen bij zowel in de strafzaak als in de procedure bij het Europese Hof van de Rechten van de Mens. Het Rechtbijstandsteam is blij dat de Nederlandse Staat zich nu in de procedure bij het EHRM voegt: “het is voor ons moeilijk om allerlei technisch bewijs aan te leveren of ingebracht technisch bewijs te ontkrachten. Door de voeging komt kennis samen en hopen wij dat de belangen van onze cliënten zo goed mogelijk gediend worden.
Bedankt voor uw inzet en advies/hulp
/in Recensie /door Maya SpetterBedankt voor uw inzet en advies/hulp. Mocht er iemand in mijn omgeving ooit in een soortgelijke situatie terechtkomen dan zal ik ze zonder aarzelen doorverwijzen naar u. Er zijn nog weinig mensen die echt vanuit hun hart werken en waarbij je niet gezien wordt als een nummer.
Groetjes Lucia
Ik wil jullie ontzettend bedanken! Maya in het bijzonder.
/in Recensie /door Maya SpetterLieve allemaal!
Ik wil jullie ontzettend bedanken! Maya in het bijzonder.
Liefs,
Stephanie en de kinderen
Gewelddadige overvaller van juwelier op de Kamp moet vrezen voor een lange gevangenisstraf
/in nieuws /door Maya SpetterVerslag van zitting Rechtbank Utrecht in zaak waarin ik juwelier en zijn vader bijsta na gewelddadige overval. Op 30 juli 2020 zal de Rechtbank uitspraak doen.
https://www.ad.nl/amersfoort/gewelddadige-overvaller-van-juwelier-op-de-kamp-moet-vrezen-voor-een-lange-gevangenisstraf~a93f09dc/
Spetter in VVP katern letselschade
/in media /door Maya SpetterIn de nieuwe editie van VVP een “Katern Letselschade” waaraan Maya Spetter een bijdrage heeft geleverd.
Rekenrente en letselschade?
/in blog /door Maya SpetterDe hoogte van de rekenrente is bij het berekenen van de toekomstschade van een slachtoffer met letselschade al jaren punt van discussie.
Berekening van toekomstschade en rekenrente
Als u letselschade heeft geleden waarvoor een ander aansprakelijk is, dan is de aansprakelijke partij verplicht om uw schade te vergoeden. Niet alleen de schade die u al heeft geleden, maar ook de schade die u in de toekomst zult lijden, moet worden vergoed. Dat blijkt uit art. 6:105 BW. Maar hoe moet die toekomstige schade worden berekend en uitgekeerd? Vaak wordt die toekomstschade met een som ineens aan u vergoed. Er wordt dan een zo goed mogelijke inschatting gemaakt van de toekomstige schade waarmee u geconfronteerd wordt. Alle verschillende schadeposten worden bij elkaar opgeteld en dat leidt dan tot een totaal bedrag aan toekomstschade. Hierbij kunt u denken aan toekomstig verlies aan arbeidsvermogen, doordat u vanwege het ongeval minder inkomsten heeft of omdat uw carrièremogelijkheden ten gevolge van het ongeval zijn afgenomen. Maar bijvoorbeeld ook aan toekomstige kosten voor het inschakelen van huishoudelijke hulp, te maken medische kosten, onderhoud van huis en tuin, extra kosten van vervoer etc.
Als de toekomstschade middels een som ineens wordt vergoed, moet deze schade worden gekapitaliseerd en berekend worden vanaf een gekozen datum. Daarbij wordt rekening gehouden met de inflatie en het mogelijke rendement, de zogenaamde rekenrente. Het is de bedoeling dat het slachtoffer een zodanig bedrag ontvangt dat voldoende is om ieder jaar een bedrag gelijk aan zijn jaarlijkse schade op te nemen.
Jarenlang werd in de praktijk gerekend met 6% rendement en 3% inflatie. In sommige gevallen werd gerekend met een lagere rekenrente maar in vrijwel alle zaken leidde de hoogte van de te hanteren rekenrente tot verhitte discussies tussen verzekeraars en slachtoffers. In het afgelopen jaar zijn er meerdere rechterlijke uitspraken gedaan over deze rekenrente.
2019: drie uitspraken over rekenrente in letselschadezaken
Op 9 juli 2019 deed de rechtbank Zeeland-West-Brabant een baanbrekende uitspraak over rekenrente in letselschadezaken (ECLI:NL:RBZWB:2019:3178). In deze uitspraak heeft de rechtbank, als eerste in Nederland, aansluiting gezocht bij de conceptrichtlijn rekenrente van De Letselschade Raad. De concrete rekenpercentages zijn:
Op 25 september 2019 volgde de rechtbank Midden-Nederland, met dezelfde uitgangspunten als hiervoor genoemd (ECLI:NL:RBMNE:2019:4559).
De rechtbank Gelderland volgde op 9 oktober 2019 met eveneens een duidelijke verlaging van de rekenrente, maar met een iets andere systematiek en hanteerde de UFR-methode (ECLI:NL:RBGEL:2019:4509). In de uitspraak zijn de percentages echter per abuis omgedraaid. Na correctie van deze vergissing zijn de percentages als volgt:
2020: rekenrente naar 0%
De rechtbank Den Haag heeft op 13 mei 2020 een voor de letselschade praktijk belangrijk vonnis gewezen end e rekenrente op een aanzienlijk lager percentage vastgesteld (ECLI:NL:RBDHA:2020:4169).
Dit heeft veel gevolgen voor het berekenen van de toekomstschade in letselschade zaken. De rechter heeft geoordeeld dat het gaat om een redelijke verwachting ten aanzien van de toekomstige ontwikkeling van rente en inflatie. Het uitgangspunt hierbij is dat het slachtoffer zijn toekomstige schade daadwerkelijk moet kunnen dragen. Hierbij moet rekening worden gehouden met percentages die op dit moment realistisch zijn. Op grond hiervan heeft de rechtbank een onderverdeling gemaakt in verschillende periodes met ieder eigen percentages aan rente en inflatie, te weten:
Een simpel rekenvoorbeeld
Het slachtoffer is een vrouw van 25 jaar oud. Zij krijgt een auto-ongeluk. Door het ongeluk heeft zij klachten en beperkingen en zij moet huishoudelijke hulp inschakelen. De kosten hiervan bedragen € 1.000 per jaar. Deze schade zal tot haar 70e levensjaar vergoed worden (looptijd van 45 jaar). Op basis van een rekenrente van 3% zou zij € 24.397 ontvangen. Op basis van een rekenrente van 0%, heeft zij € 45.000 nodig om haar schade te kunnen dragen. Dit is een flink verschil. Zou een rekenrente van 3% gehanteerd worden dan zou zij al na krap 25 jaar door de vergoeding heen zijn en dus gedurende 20 jaar geld tekort komen om haar huishoudelijke hulp te betalen.
Gelukkig heeft de Rechtbank nu geoordeeld dat het maar beperkt mogelijk is om rendement te maken met het uitgekeerde bedrag. Om een hoger rendement te maken moeten risico’s genomen worden en een slachtoffer kan die risico’s niet nemen.
Als u meer informatie wilt over het berekenen van uw toekomstschade of over de schadevergoeding waarop u recht heeft, neemt u dan contact met ons op.
2021: Aanbevelingen rekenrente in personenschadezaken
De rechterlijke macht heeft in juni 2021 het document ‘’Aanbeveling rekenrente in personenschadezaken’’ gepubliceerd. Een expertgroep van de rechterlijke macht geeft aanbevelingen die kunnen worden gebruikt door rechters die personenschadezaken behandelen. Het betreft aanbevelingen en dit betekent dat rechters vrij zijn ervan af te wijken, indien daar goede argumenten voor zijn. Bovendien zijn de rechters uiteraard gebonden aan het partijdebat.
Dit zijn de percentages die in de aanbeveling worden genoemd voor de kapitalisatie van toekomstschade:
Katern ‘Letselschade’ in VVP 3
/in nieuws /door Maya SpetterMaya Spetter
In de vandaag (dinsdag 7 juli 2020) verschenen VVP 3 onder meer het ‘katern ‘Letselschade’ in samenwerking met Allianz Benelux en met uitstekende vakverhalen van onder meer advocaat Maya Spetter, gespecialiseerd in letselschade en aansprakelijkheidsrecht. Zij is één van de weinige advocaten in Nederland die gespecialiseerd is in de juridische afwikkeling van vliegtuigongevallen. Zo maakte zij deel uit van het kernteam van advocaten dat de slachtoffers van de ramp met Turkish Airlines bijstond en maakt zij deel uit van het Rechtsbijstandsteam MH17.
Klik hier voor haar bijdrage. Het hele katern is hier te lezen.
Elektrische auto’s vaker betrokken bij ongevallen met zwaar letsel
/in blog /door Maya SpetterElektrische auto’s zijn populair: in 2019 jaar steeg het aantal elektrische auto’s in ons land met 43% tot een totaal van 203.000. Maar meer elektrische auto’s op de weg heeft een keerzijde: de geruisloze en zware voertuigen vormen een groter gevaar op de weg dan traditioneel aangedreven auto’s.
Adviesbureaus Trend-Rx en Automotive Insiders concluderen dat de kans dat iemand in het verkeer zwaargewond raakt drie keer zo groot is, wanneer daarbij een elektrische auto is betrokken. De bestuurders rijden harder, trekken sneller op en de auto’s zijn geruisloos.
De grootste crux zit met name in de massa van de elektrische auto’s. Vanwege hun zware accu zijn elektrische auto’s gemiddeld zo’n 250 kilo zwaarder dan een benzine of diesel auto van dezelfde afmeting. En hoe zwaarder het voertuig dat een ongeluk veroorzaakt, hoe groter de kans dat degene die wordt aangereden hier zwaar letsel aan overhoudt.
De onderzoekers doen een voorspelling over de ontwikkeling van elektrische auto’s in Nederland. Tegen 2030 rijden er zo’n 2,38 miljoen elektrische auto’s in Nederland. Deze auto’s zullen 11% meer schadegevallen veroorzaken dan traditioneel aangedreven auto’s. Dit heeft grote gevolgen voor verzekeraars, die hierdoor te maken krijgen met meer letselschadeclaims. Volgens de onderzoekers zijn de elektrische auto’s in 2030 goed voor 75 miljoen euro aan extra kosten vanwege letselschade. Vooral als een fietser wordt aangereden, is het reëel te veronderstellen dat het letsel ernstiger en daarmee de schade groter zal zijn.
De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek en Verkeersveiligheid (SWOV) geeft aan dat het aantal verkeersdoden niet langer afneemt. Het aantal zwaargewonden neemt toe en zonder extra veiligheidsmaatregelen zullen dat er in 2020 ruim 30.000 zijn. Vooral het aantal ongelukken tussen auto’s en fietsers neemt toe.
Het SWOV verwacht dat door de groei van het aantal elektrische auto’s er over tien jaar jaarlijks 1400 zwaargewonde verkeersslachtoffers extra zullen zijn, van wie iets meer dan de helft fietser is.
Ik vind dit een schokkend gegeven. Als we het belangrijk vinden dat Nederland een fietsland blijft en kinderen lopend of met de fiets naar school gaan, moeten we er voor zorgen dat zij dat ook veilig kunnen doen. Nog meer zwaargewonden moeten worden voorkomen.
Verruiming recht vrije advocaatkeuze
/in nieuws /door Maya SpetterOp 14 mei 2020 heeft het Europese Hof van Justitie een interessante uitspraak gewezen voor consumenten met een rechtsbijstand verzekering. Het Hof gaat in deze uitspraak in op het recht op vrije advocaatkeuze (ECLI:EU:C:2020:372). Het moment waarop een verzekerde daarop recht heeft, lijkt met deze uitspraak te zijn verruimd. Dat is goed nieuws voor mensen met zo’n verzekering.
Zo’n 2,5 miljoen Nederlanders hebben een rechtsbijstandsverzekering. Veel rechtsbijstandsverzekeraars hebben als uitgangspunt dat een verzekerde wordt geholpen door één van de juristen of advocaten die bij hen in dienst zijn.
Op het moment dat een gerechtelijke procedure gestart moet worden of tegen een verzekerde wordt gestart, heeft de verzekerde twee keuzes: hij kan zich bij laten staan door één van de juristen/advocaten in dienst van de rechtsbijstandsverzekeraar of hij kan zelf een (externe) advocaat inschakelen op kosten van zijn verzekeraar. Dit laatste is de vrije advocaatkeuze.
Vrije keuze ook in fase voorafgaand aan een eventuele procedure
Met de uitspraak van het Hof van 14 mei 2020 wordt het recht op vrije advocaatkeuze aanzienlijk verruimd. Het Hof heeft overweegt dat een verzekerde het recht op vrije advocaatkeuze heeft voor het buitengerechtelijke traject, oftewel de fase voorafgaand aan een (eventuele) juridische procedure. Dit recht op vrije advocaatkeuze bestond al ingeval er een procedure gevoerd moest worden. Een verzekerde mag dus zelf zijn advocaat in de arm nemen in een procedure en de rechtsbijstandverzekering moet zijn kosten vergoeden.
Het Hof overweegt: “Elke fase die kan leiden tot een procedure bij een rechterlijke instantie, zelfs een voorafgaande fase, moet worden geacht onder het begrip “gerechtelijke procedure” te vallen in de zin van art. 201 van richtlijn 2009/138 te vallen”.
Een rechtsbijstand verzekerde heeft dus in iedere fase die kan leiden tot een procedure bij een rechterlijke instantie het recht op vrije advocaatkeuze op kosten van zijn rechtsbijstandsverzekeraar.
Wat betekent dit voor letselschadezaken?
In letselschadezaken waarin de aansprakelijkheid reeds is erkend, is het mogelijk om de redelijke kosten van rechtsbijstand te verhalen op de tegenpartij. Wanneer de aansprakelijkheid (nog) niet is erkend, moet het slachtoffer deze zelf betalen/voorschieten.
De uitspraak van het Europese Hof is dus met name voor die kwesties waarin de aansprakelijkheid ter discussie staat relevant. Wanneer het slachtoffer een rechtsbijstandverzekering heeft, kan deze alsnog een gespecialiseerd advocaat inschakelen op kosten van zijn rechtsbijstand verzekeraar. Deze kosten zullen – gelet op de uitspraak van het Hof – voortaan te verhalen zijn op de rechtsbijstandsverzekeraar. Dit geldt ook voor de vergoeding van de kosten ná een procedure.
Het Nederlandse Verbond van Verzekeraars heeft inmiddels gereageerd op de uitspraak van het Europese Hof en stelt dat deze uitspraak niet van toepassing is op Nederlandse rechtsbijstandsverzekeringen. De regel wordt weliswaar ruimer uitgelegd, maar dit ligt volgens de branchevereniging uiteindelijk aan een verschil tussen het Belgische en Nederlandse systeem. Het laatste woord is hier nog niet over gezegd.
Er is in het afgelopen decennium veel gediscussieerd en geprocedeerd tussen rechtzoekenden en verzekeraars over de vrije advocaatkeuze. In 2013 bepaalde de rechter al dat de vrije advocaatkeuze ook van kracht is als procesvertegenwoordiging niet verplicht is. In 2016 bepaalde het Europese Hof van Justitie in een Nederlandse arbeidsrechtskwestie dat ook bij ontslagprocedures bij het UWV en bij bezwaarprocedures in het bestuursrecht het recht van vrije advocaatkeuze geldt. Meer informatie over deze uitspraken vindt u op onze pagina Rechtsbijstandsverzekering.
Iedereen kan te maken krijgen met een juridisch geschil. Heeft u een juridisch geschil, bijvoorbeeld over de erkenning van de aansprakelijkheid voor het ongeval dat u is overkomen, en wenst u uw zaak te laten behandelen door een gespecialiseerd advocaat? Neemt u dan gerust contact met ons op.